Seria Vinohradská 12

2025.05.23 – EXTREM 2, cz. II: Rasizm

W drugim odcinku popularnej serii „Extrem”, podcast „Vinohradská 12” kontynuuje analizę zjawisk ekstremistycznych, tym razem skupiając się na rasizmie. Gościem Matěja Skalickiego tradycyjnie jest politolog Jan Charvát z Uniwersytetu Karola i Narodowego Instytutu SYRI. Punktem wyjścia do dyskusji staje się kontrowersyjne zachowanie muzyka Kanye Westa, który pojawił się publicznie w kapturze przypominającym strój członka Ku Klux Klanu. Dr Charvát zauważa, że takie działania, niezależnie od intencji (prowokacja dla zdobycia uwagi czy rzeczywiste przekonania), mogą przyczyniać…

Continue reading

Polityka - Świat Vinohradská 12

2025.05.22 – Głód w Gazie

Odcinek podcastu „Vinohradská 12” poświęcony jest dramatycznej sytuacji humanitarnej w Strefie Gazy, gdzie według ONZ całej populacji grozi głód. Po 11 tygodniach izraelskiej blokady (zaostrzonej w marcu w celu wywarcia presji na Hamas) do Gazy wjechały pierwsze konwoje z pomocą humanitarną, jednak ich skala jest określana jako „kropla w morzu” – dostarczono zaledwie ułamek (ok. 1/5) potrzebnych środków w porównaniu do okresu sprzed wojny. Gościem programu jest Jakub Záhora, analityk z Katedry Bliskiego Wschodu Uniwersytetu…

Continue reading

Rosyjska inwazja na Ukrainę Vinohradská 12

2025.05.21 – Męka Maksyma Butkewycza

W tym odcinku podcastu „Vinohradská 12” Matěj Skalický rozmawia z Maksymem Butkewyczem – ukraińskim obrońcą praw człowieka, współzałożycielem stacji radiowej dla okupowanych terenów Donbasu i byłym współpracownikiem BBC, którego życie dramatycznie zmieniła pełnoskalowa inwazja Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku. Butkewycz, mimo początkowej niewiary w możliwość tak brutalnego konfliktu w XXI-wiecznej Europie i braku praktycznego doświadczenia wojskowego (posiadał jedynie stopień porucznika rezerwy uzyskany podczas studiów w latach 90.), podjął natychmiastową decyzję o wstąpieniu do…

Continue reading

Polityka - Świat Vinohradská 12

2025.05.20 – Wybory w Rumunii (znowu)

Odcinek podcastu „Vinohradská 12” skupia się na powtórzonych wyborach prezydenckich w Rumunii, które właśnie wyłoniły nowego przywódcę kraju. Pierwsza tura jesiennych wyborów została unieważniona przez Sąd Konstytucyjny z powodu podejrzeń o rosyjską operację wpływu, która miała pomóc w zwycięstwie prorosyjskiemu kandydatowi (Călin Georgescu, któremu następnie zakazano kandydowania). Gościnią podcastu jest Jarmila Horáková, kierowniczka rumunistyki na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola. W rozmowie analizuje, dlaczego w powtórzonych wyborach zwyciężył ostatecznie Nicușor Dan, mimo że po pierwszej turze…

Continue reading

Kryminalne Społeczne Vinohradská 12

2025.05.19 – Nowe narkotyki w Czechach

Odcinek podcastu „Vinohradská 12” poświęcony jest alarmującemu pojawieniu się w Czechach nowych, niezwykle niebezpiecznych narkotyków, zwłaszcza syntetycznych opioidów z grupy nitazenów. Substancje te, jak ostrzega policja i gość programu – Radek Jurnikl, specjalista ds. uzależnień z organizacji Sananim – są wielokrotnie silniejsze od fentanylu i tradycyjnych opioidów, takich jak morfina (nawet 100 do 1000 razy). W programie wyjaśniono, że nitazeny zostały pierwotnie zsyntetyzowane w latach 50. XX wieku jako potencjalne leki przeciwbólowe, ale ze względu…

Continue reading

Seria Vinohradská 12

2025.05.16 – EXTREM 2, cz. I: Antysemityzm

Pierwszy odcinek drugiej, cieszącej się dużym zainteresowaniem, serii specjalnej „Extrem” podcastu Vinohradská 12, prowadzonej przez Matěja Skalickiego wraz z politologiem Jan Charvátem z Uniwersytetu Karola , skupia się na złożonym i bolesnym zjawisku antysemityzmu. Rozmowa analizuje historyczne korzenie nienawiści wobec Żydów, jej ewolucję oraz współczesne przejawy, starając się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego ten fenomen wciąż powraca i czy ludzkość jest w stanie wyciągnąć wnioski ze swoich błędów. Podcast rozpoczyna odwołaniem do aktualnych wydarzeń – gwałtownego…

Continue reading

Polityka - Świat Rosyjska inwazja na Ukrainę Vinohradská 12

2025.05.15 – Putin i Zełenski w Turcji?

Odcinek podcastu „Vinohradská 12” analizuje zapowiedziane na czwartek (dzień emisji podcastu) rozmowy pokojowe między Ukrainą a Rosją, które mają odbyć się w Turcji (prawdopodobnie w Stambule). Inicjatorem bezpośrednich rozmów był Władimir Putin, jednak jego osobisty udział jest mało prawdopodobny, mimo że prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zadeklarował, że będzie na niego czekał i chce negocjować wyłącznie z nim. Gościem podcastu jest analityk ds. bezpieczeństwa Jakub Drmola z Uniwersytetu Masaryka w Brnie. Uważa on, że propozycja Putina…

Continue reading

Gospodarka Polityka - Czechy Vinohradská 12

2025.05.14 – Stop dla Dukovan. Problemy z „kontraktem stulecia”.

Odcinek podcastu „Vinohradská 12” dogłębnie analizuje komplikacje wokół planowanej rozbudowy elektrowni jądrowej w Dukovanach, określanej mianem „kontraktu stulecia” dla Czech. Tuż przed planowanym podpisaniem umowy z południowokoreańską firmą KHNP, która wygrała przetarg, pojawiły się poważne przeszkody zarówno na szczeblu europejskim, jak i krajowym. Gościnią omawiającą te zawiłości jest Jana Klímová, główna analityczka ekonomiczna Czeskiego Radia. Wyjaśnia, że wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, będący jednocześnie francuskim komisarzem ds. rynku wewnętrznego, przemysłu i przedsiębiorczości, wysłał do czeskiego ministra przemysłu…

Continue reading

Polityka - Czechy Vinohradská 12

2025.05.13 – Zmierzch liberalnej demokracji

Odcinek podcastu „Vinohradská 12” z udziałem docent Petry Guasti, politolożki specjalizującej się w systemach demokratycznych, analizuje obecną kondycję demokracji liberalnej. Dyskusja koncentruje się na pytaniu, komu i dlaczego przeszkadza demokracja liberalna, czy obserwujemy jej schyłek oraz jaką rolę w tym procesie odgrywa obecny prezydent USA Donald Trump. Dyskusja rozpoczyna się od analizy czeskiej sceny politycznej, w szczególności rosnącego poparcia dla partii SPD Tomia Okamury, która w sondażach przed zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi (kontekst czasowy nagrania)…

Continue reading

Polityka - Świat Vinohradská 12

2025.05.12 – Kaszmir wrze

Odcinek podcastu „Vinohradská 12” omawia niedawną eskalację konfliktu między Indiami a Pakistanem w spornej prowincji Kaszmir. Mimo ogłoszonego przez Stany Zjednoczone zawieszenia broni, sytuacja pozostaje napięta, a obie strony oskarżają się wzajemnie o jego naruszanie. W wyniku starć zginęły dziesiątki osób. Gościem podcastu jest indolog i politolog Jiří Krejčík, który analizuje przyczyny konfliktu. Wybuchł on po kwietniowym ataku terrorystycznym w indyjskiej części Kaszmiru, o który Indie oskarżyły terrorystów wspieranych przez Pakistan. W odpowiedzi Indie przeprowadziły…

Continue reading