Społeczne Vinohradská 12

2025.08.08 – Jak radykalizują się dzieci?

W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12”, prowadząca Janetta Němcová wraz z Barborą Vegrichtovą, ekspertką ds. radykalizacji z Czeskiego Towarzystwa Kryminologicznego, analizują jeden z najbardziej niepokojących fenomenów społecznych we współczesnych Czechach: gwałtowny wzrost agresji i brutalnej przestępczości wśród dzieci i młodzieży. Rozmowa jest próbą zrozumienia, skąd bierze się ten problem, jak przebiega proces radykalizacji w erze cyfrowej i co państwo oraz społeczeństwo mogą zrobić, aby mu zapobiec. Punktem wyjścia do dyskusji są alarmujące dane czeskiego Ministerstwa…

Continue reading

Społeczne Vinohradská 12

2025.08.04 – Mało dzieci. I co teraz?

W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12”, prowadząca (w zastępstwie) Janetta Němcová wraz z demografką Anną Šťastną z Uniwersytetu Karola, mierzy się z jednym z najpoważniejszych wyzwań społecznych współczesnych Czech – gwałtownym i rekordowym spadkiem liczby urodzeń. Rozmowa jest próbą odejścia od alarmistycznych nagłówków o „wymieraniu narodu” i stanowi dogłębną analizę przyczyn tego kryzysu, obalając przy tym popularne mity i wskazując na systemowe zaniedbania ze strony państwa. Jak na wstępie podkreśla ekspertka, medialne hasła o „wymieraniu…

Continue reading

5:59 Kultura Społeczne

2025.07.25 – Czesi Wietnamskiego pochodzenia

W najnowszym odcinku podcastu „5:59” (data emisji 25 lipca), prowadząca Barbora Sochorová, wraz z ekspertką z Instytutu Studiów Azjatyckich Uniwersytetu Karola, Barborą Novákovą, oraz przedstawicielami młodego pokolenia czeskich Wietnamczyków, analizuje przemiany, jakie zaszły w trzeciej co do wielkości mniejszości narodowej w Czechach. Punktem wyjścia do rozmowy jest premiera pierwszego w historii czeskiego, pełnometrażowego „wiet-filmu” zatytułowanego „Letní škola, 2001” (Szkoła letnia, 2001). Film ten, osadzony w realiach wietnamskiej społeczności na przełomie tysiącleci, staje się pretekstem do…

Continue reading

Społeczne Technologia Vinohradská 12

2025.07.23 – Jak sztuczna inteligencja może nas oszukać i zabrać nam pracę?

W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12”, prowadzący Matěj Skalický wraz z analitykiem mediów Josefem Šlerką z Uniwersytetu Karola, podejmują próbę analizy jednego z najbardziej dynamicznych i rewolucyjnych zjawisk naszych czasów – rozwoju generatywnej sztucznej inteligencji. Rozmowa, zainspirowana niedawnym przypadkiem wirtualnego zespołu muzycznego, który podbił serca milionów słuchaczy, jest wnikliwym spojrzeniem na to, jak AI zaciera granice między tym, co ludzkie, a tym, co maszynowe, oraz jakie niesie to ze sobą konsekwencje dla mediów, edukacji i…

Continue reading

Polityka - Czechy Społeczne Vinohradská 12

2025.07.15 – Turek, Rychlíková i nienawiść w sieci

W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12” (data emisji 15 lipca), prowadzący Matěj Skalický wraz z Mariną Urbánikovą, socjolożką mediów z Uniwersytetu Masaryka w Brnie, analizują szokującą falę nienawiści, jaka wylała się na dziennikarkę Apolenę Rychlíkovą. To wydarzenie staje się punktem wyjścia do szerszej dyskusji o niebezpiecznym i coraz bardziej powszechnym zjawisku online’owych ataków na dziennikarzy w Czechach, które, jak pokazuje rozmowa, mają często charakter przemocy uwarunkowanej płcią. Iskrą zapalną, która wywołała lawinę wulgarnych, poniżających i…

Continue reading

5:59 Kultura Społeczne

2025.07.11 – Chórmistrz (Sbormistr): Film, który wywołuje falę

W najnowszym odcinku podcastu „5:59”, prowadząca Barbora Sochorová rozmawia z Jonášem Zbořilem, redaktorem działu kultury w Seznam Zprávy, na temat filmu, który stał się absolutną sensacją i najważniejszym wydarzeniem tegorocznego Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Karlowych Warach. Mowa o filmie „Sbormistr” (Chórmistrz) w reżyserii Ondřeja Provazníka, który, opowiadając historię o wykorzystywaniu seksualnym nieletnich dziewcząt w prestiżowym chórze, wywołał wśród publiczności i krytyków poruszenie, jakiego nie widziano od lat. Jak relacjonuje Jonáš Zbořil, film od samego początku…

Continue reading

5:59 Społeczne

2025.07.10 – Osoby transpłciowe bez dyktatu kastracji

W najnowszym odcinku podcastu „5:59”, prowadząca Barbora Sochorová, wraz z zaproszonymi gośćmi, porusza temat przełomowej zmiany w czeskim prawie, która od 1 lipca tego roku pozwala osobom transpłciowym na urzędową zmianę płci bez konieczności poddawania się przymusowej sterylizacji. Odcinek, opierając się na analizie ekspertki oraz osobistych, niezwykle poruszających historiach dwóch osób transpłciowych, ukazuje ludzki wymiar tej historycznej zmiany i kontrastuje dawny, okrutny system z nową rzeczywistością. Gościnią w studio jest Gabriela Knížková, dziennikarka magazynu „Heroine”,…

Continue reading

Społeczne Vinohradská 12

2025.07.02 – Bić dzieci czy nie?

W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12”, prowadzący Matěj Skalický wraz z Martiną Sebalo Vňukovą z Kliniki Psychiatrycznej 1. Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Karola, podejmują niezwykle ważny i wciąż kontrowersyjny w Czechach temat kar cielesnych wobec dzieci. Dyskusja, oparta na wynikach nowego badania opinii publicznej, obala mity narosłe wokół tzw. „wychowawczego klapsa” i wyjaśnia, dlaczego Czechy, jako jeden z ostatnich krajów w Unii Europejskiej, przygotowują się do wprowadzenia prawnego zakazu bicia dzieci. Rozmowa rozpoczyna się od omówienia…

Continue reading

Społeczne Vinohradská 12

2025.06.16 – Jaki wpływ mają influencerzy?

W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12”, prowadzący Matěj Skalický wraz z antropolożką cyfrową Marią Heřmanovą z Instytutu Socjologii Akademii Nauk Republiki Czeskiej, podejmują próbę dogłębnej i zniuansowanej analizy fenomenu influencerów w Czechach. Rozmowa wykracza poza proste oceny, skupiając się na mechanizmach zaufania, realnym wpływie twórców internetowych na społeczeństwo oraz ich rosnącej roli w dyskursie politycznym, zwłaszcza w kontekście zbliżających się wyborów. Punktem wyjścia do dyskusji jest badanie, według którego połowa osób aktywnie śledzących influencerów ufa…

Continue reading

Kryminalne Społeczne Vinohradská 12

2025.05.29 – Wyzysk na OnlyFans?

Odcinek podcastu „Vinohradská 12” prowadzony przez Matěja Skalickiego gości dziennikarkę Apolenę Rychlíkovą, która opowiada o swoim śledztwie dotyczącym erotycznego biznesu na platformie OnlyFans w Czechach, skupiając się na przypadku wyzysku modelki przez agencję. Na początku Rychlíková wyjaśnia, że jest częścią międzynarodowego projektu badającego przypadki wyzysku modelek na OnlyFans. Jej dochodzenie w Czechach skupiło się na historii kobiety o pseudonimie „Lenny”, która współpracowała z agencją „Reach Out” zarządzaną przez znanego czeskiego influencera Adama Kajumiego. Lenny podpisała…

Continue reading