Polityka - Słowacja Vinohradská 12

2025.08.01 – Słowacja, faszyzm i Fico

W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12”, prowadzący Matěj Skalický wraz z historyczką Haną Kubátovą z Uniwersytetu Karola, podejmują próbę głębokiej i niezwykle aktualnej analizy historyczno-politycznej. Punktem wyjścia jest często pojawiające się w publicznej debacie, prowokacyjne pytanie: czy premiera Słowacji, Roberta Ficę, można porównać do Jozefa Tisy, przywódcy faszystowskiego Państwa Słowackiego z czasów II wojny światowej? Rozmowa wykracza jednak daleko poza proste analogie, stając się wnikliwym studium nad naturą słowackiego faszyzmu, jego dziedzictwem oraz sposobem, w…

Continue reading

Seria Vinohradská 12

2025.07.31 – Powrót faszyzmu – Cz. IV: Zawrót głowy Kundery i AfD

W czwartej i ostatniej części specjalnego cyklu, podcast „Vinohradská 12” kończy prezentację głośnego eseju z niemieckiego magazynu „Der Spiegel”, zatytułowanego „Narodziny faszyzmu: W poszukiwaniu utajonego Hitlera”. Ta finałowa odsłona audycji porzuca próby prostych definicji, zagłębiając się w psychologiczne i filozoficzne źródła współczesnego autorytaryzmu, a kończy się reportażem z samego serca niemieckiej skrajnej prawicy, z wiecu partii AfD. Rozważania rozpoczynają się od wnikliwej analizy bułgarskiego politologa Ivana Krasteva, który stawia tezę, że populiści wygrywają nie dlatego,…

Continue reading

5:59 Polityka - Czechy Polityka - Świat

2025.07.30 – Europoseł Dostál, Mołdawia, MEGA i wojna hybrydowa

W najnowszym odcinku podcastu „5:59”, prowadząca Barbora Sochorová wraz z dwiema dziennikarkami Seznam Zprávy, Ivetą Křížovą i Anną Hrdinovą, analizują pozornie niewielki incydent dyplomatyczny, który w rzeczywistości obnaża kulisy rosyjskiej wojny hybrydowej prowadzonej przeciwko Mołdawii. Punktem wyjścia do rozmowy jest niedawne zatrzymanie na lotnisku w Kiszyniowie i niewpuszczenie do kraju czeskiego europosła, Ondřeja Dostála, który podróżował na kontrowersyjną, prawicową konferencję. Jak relacjonuje Iveta Křížová, Ondřej Dostál, wiceprzewodniczący skrajnie lewicowego ugrupowania „Stačilo!”, został zatrzymany przez mołdawskie…

Continue reading

Polityka - Czechy Vlevo dole

2025.07.30 – Wybory najlepszego politycznego zwierzęcia

W najnowszym odcinku swojej letniej serii „TOP 5 najdziwaczniejszych zjawisk czeskiej polityki”, prowadzący podcast „Vlevo dole”, Lucie Stuchlíková i Václav Dolejší, przyglądają się fenomenowi zwierząt w czeskich kampaniach politycznych. Jak zauważają, Czesi to „naród psiarzy”, a politycy doskonale o tym wiedzą i bez skrupułów wykorzystują swoje czworonogi, aby ocieplić wizerunek, pokazać bardziej ludzką twarz i zbić kapitał polityczny. Audycja jest przeglądem najbardziej znanych „politycznych zwierząt”, od psów i kotów prezydenckich, po świnie i koguty w…

Continue reading

Seria Vinohradská 12

2025.07.30 – Powrót faszyzmu – Cz. III – Populiści i demokraci

W trzeciej części specjalnego, wakacyjnego cyklu, podcast „Vinohradská 12” kontynuuje prezentację eseju z niemieckiego magazynu „Der Spiegel”, zatytułowanego „Narodziny faszyzmu: W poszukiwaniu utajonego Hitlera”. Ta odsłona audycji przenosi ciężar dyskusji z diagnozowania zagrożeń na poszukiwanie odpowiedzi i strategii obronnych. Analizie poddane zostaje rozróżnienie między historycznym faszyzmem a współczesnym populizmem oraz wewnętrzne słabości samej demokracji liberalnej, które napędzają autorytarne tendencje na całym świecie. Kluczową postacią tej części jest Jan-Werner Müller, politolog z Uniwersytetu Princeton i jeden…

Continue reading

Seria Vinohradská 12

2025.07.29 – Powrót faszyzmu – Cz. II: Putin i konserwatyści

W drugiej i ostatniej części specjalnego, wakacyjnego odcinka podcastu „Vinohradská 12”, prowadzący Matěj Skalický kontynuuje prezentację eseju z niemieckiego magazynu „Der Spiegel”, zatytułowanego „Narodziny faszyzmu: W poszukiwaniu utajonego Hitlera”. Ta część audycji przechodzi od historycznych metafor do bezpośredniej analizy współczesnych liderów i zjawisk, stawiając prowokacyjne pytania: Czy reżim Władimira Putina jest faszystowski? Jaką rolę w narastaniu autorytaryzmu odgrywa kryzys konserwatyzmu? I czy jesteśmy w stanie rozpoznać zło w czasie rzeczywistym, zanim będzie za późno? Centralnym…

Continue reading

5:59 Gospodarka Kryminalne Polityka - Czechy

2025.07.28 – Państwo odmawia odzyskania miliardów od Agrofertu Babiša

W najnowszym odcinku podcastu „5:59” prowadząca Barbora Sochorová wraz z dziennikarzem śledczym Seznam Zprávy, Lukášem Valáškiem, analizują jeden z największych paradoksów czeskiej sceny politycznej. Mimo że sądy ostatecznie potwierdziły, iż Andrej Babiš, będąc w rządzie, znajdował się w konflikcie interesów, a jego koncern Agrofert nienależnie pobrał miliardy koron z dotacji i zamówień publicznych, obecny rząd Petra Fiali – który doszedł do władzy pod hasłem „deagrofertyzacji” – odmawia podjęcia działań w celu odzyskania tych pieniędzy. Jak…

Continue reading

Seria Vinohradská 12

2025.07.28 – Powrót faszyzmu – Cz. I: Secret Hitler

W specjalnym, wakacyjnym odcinku podcastu „Vinohradská 12” (data emisji 28 lipca), prowadzący Matěj Skalický prezentuje słuchaczom czeskie tłumaczenie głośnego eseju z niemieckiego magazynu „Der Spiegel”. Audycja nie jest typowym wywiadem, lecz głęboką, analityczną podróżą, która stawia jedno z najbardziej niepokojących pytań naszych czasów: czy jesteśmy świadkami powrotu faszyzmu? I czy potrafimy rozpoznać jego symptomy w dzisiejszej, spolaryzowanej rzeczywistości politycznej, zdominowanej przez postacie takie jak Donald Trump, Viktor Orbán czy Władimir Putin? Rozważania rozpoczynają się od…

Continue reading

5:59 Kultura Społeczne

2025.07.25 – Czesi Wietnamskiego pochodzenia

W najnowszym odcinku podcastu „5:59” (data emisji 25 lipca), prowadząca Barbora Sochorová, wraz z ekspertką z Instytutu Studiów Azjatyckich Uniwersytetu Karola, Barborą Novákovą, oraz przedstawicielami młodego pokolenia czeskich Wietnamczyków, analizuje przemiany, jakie zaszły w trzeciej co do wielkości mniejszości narodowej w Czechach. Punktem wyjścia do rozmowy jest premiera pierwszego w historii czeskiego, pełnometrażowego „wiet-filmu” zatytułowanego „Letní škola, 2001” (Szkoła letnia, 2001). Film ten, osadzony w realiach wietnamskiej społeczności na przełomie tysiącleci, staje się pretekstem do…

Continue reading

Polityka - Polska Vinohradská 12

2025.07.25 – Polska przed burzą. Kto rzuci się komu do gardła?

W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12”, prowadzący Matěj Skalický gości w studiu dwójkę najbardziej doświadczonych czeskich korespondentów w Warszawie – Kateřinę Havlíkovą z Czeskiego Radia i Andreasa Papadopulosa z Czeskiej Telewizji. Ta unikalna, wspólna debata jest próbą analizy nowej, wybuchowej sytuacji politycznej w Polsce, jaka nastała po czerwcowych wyborach prezydenckich. Rozmowa, pełna wnikliwych obserwacji z czeskiej perspektywy, skupia się na rekonstrukcji rządu Donalda Tuska i postaci nowego prezydenta-elekta, Karola Nawrockiego, zapowiadając nieuchronną, brutalną wojnę polityczną…

Continue reading