W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12”, prowadzący Matěj Skalický wraz z dziennikarzem śledczym Czeskiego Radia, Vojtěchem Gavriněvem, zagłębiają się w mroczną i pełną zagadek sprawę tajemniczego zniknięcia czeskiego przedsiębiorcy na chorwackim Adriatyku (poruszaną już wcześniej przez 5:59). Historia ta, przypominająca scenariusz kryminalnego thrillera, łączy w sobie wątki wielkiego biznesu, sporów o ogromne pieniądze i podejrzenia o brutalne, zaplanowane morderstwo, a w jej centrum znajduje się kontrowersyjna postać czeskiego „bossa billboardowego”, Antona Fischera.
Jak relacjonuje dziennikarz, 22 czerwca tego roku, podczas wakacyjnego pobytu w Chorwacji, zaginął bez śladu Alex Burkov, przedsiębiorca ukraińskiego pochodzenia z czeskim obywatelstwem. Ostatnią osobą, która widziała go żywego, był jego partner biznesowy, Anton Fischer, z którym wypłynął motorówką z wyspy Vir na wyprawę nurkową w okolice wyspy Molat. Fischer wrócił z morza sam, a po tym, jak następnego dnia zgłosił zaginięcie Burkova, sam stał się głównym podejrzanym. Chorwacka policja, po zebraniu dowodów poszlakowych, aresztowała go pod zarzutem zaplanowanego morderstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.
Podcast szczegółowo analizuje dowody, które skłoniły chorwacki sąd do osadzenia Fischera w areszcie. Jednym z kluczowych i najbardziej zagadkowych elementów jest zniknięcie łodzi motorowej, którą Fischer kupił zaledwie dwa dni przed tragicznym rejsem. Jego wyjaśnienia, przedstawione śledczym, brzmią niewiarygodnie. Twierdził on, że na morzu doszło do awarii, a on sam oddał wartą dziesiątki tysięcy euro łódź przypadkowo napotkanemu, starszemu mężczyźnie w celu jej naprawy, po czym wrócił na brzeg skuterem wodnym. Nie potrafił podać żadnych danych kontaktowych do rzekomego mechanika, a podany przez niego numer telefonu okazał się fałszywy. Chorwacka prokuratura określiła tę historię jako „obrazę inteligencji” i uznała, że Fischer najprawdopodobniej celowo zatopił łódź, aby zniszczyć dowody zbrodni.
Podejrzenia wzmacniają również inne okoliczności. Na ciele Fischera po powrocie z morza stwierdzono liczne rany i zadrapania, a jeden ze świadków mówił nawet o śladach po ugryzieniu. Sam Fischer przedstawiał sprzeczne wersje co do pochodzenia tych obrażeń. Co więcej, z jego posiadłości na wyspie Vir zniknęło urządzenie rejestrujące obraz z kamer monitoringu, a w pierwszych zeznaniach kłamał, zaprzeczając, że z Burkovem łączyły go jakiekolwiek interesy.
W tle tych dramatycznych wydarzeń rysuje się wyraźny motyw finansowy. Fischer i Burkov byli partnerami w lukratywnym projekcie deweloperskim, planując budowę luksusowych apartamentów nad Zalewem Slapskim niedaleko Pragi na działkach, które firma Burkova kupiła od państwa. Otoczenie Fischera twierdzi, że Burkov był mu winien 170 milionów koron, a przejęcie udziałów w jego firmie i działek miało być formą spłaty długu. Rodzina Burkova kategorycznie zaprzecza jednak istnieniu jakiejkolwiek pożyczki. Najbardziej obciążającym dowodem w tej sprawie jest jednak fakt, że zaledwie dzień po zaginięciu Burkova, siostra Fischera, będąca wspólniczką w ich firmie, zwołała walne zgromadzenie. Wkrótce potem Alex Burkov został oficjalnie usunięty z funkcji dyrektora we własnej firmie, co wygląda na wrogie przejęcie, zaplanowane z zimną krwią.
Podcast przypomina również, kim jest Anton Fischer w Czechach – to kontrowersyjny przedsiębiorca, oskarżany o budowanie „mafii billboardowej” i stosowanie agresywnych metod w biznesie, w związku z czym toczy się przeciwko niemu postępowanie karne. Choć w przeszłości był już dwukrotnie skazywany, za każdym razem otrzymywał jedynie wyroki w zawieszeniu i nigdy nie trafił do więzienia. Jego obecny pobyt w chorwackim areszcie jest więc dla niego nowym doświadczeniem. Sprawa jest niezwykle trudna, ponieważ wciąż brakuje kluczowego dowodu – ciała Alexa Burkova. Jednak, jak sugeruje dziennikarz, chorwackie prawo, w przeciwieństwie do czeskiego, dopuszcza możliwość skazania za morderstwo na podstawie silnego materiału dowodów poszlakowych, a tych w sprawie Antona Fischera jest aż nadto.
Czy są jakieś różnice pomiędzy podejściem obu podcastów?
„Vinohradská 12” skupia się przede wszystkim na biznesowym i proceduralnym wymiarze zbrodni. Narracja jest tu niemalże kronikarską rekonstrukcją wydarzeń prowadzących do wrogiego przejęcia firmy. Gavriněv szczegółowo analizuje strukturę spółek, niedawne wejście Fischera do firmy Burkova i, co najważniejsze, zwołanie walnego zgromadzenia dzień po zaginięciu Burkova, które doprowadziło do usunięcia go z zarządu. W tym ujęciu Fischer jawi się jako bezwzględny, cyniczny biznesmen, a motywem zbrodni jest chęć przejęcia kontroli nad lukratywnym projektem deweloperskim. Jego postać jest przedstawiona głównie przez pryzmat jego działalności w Czechach jako kontrowersyjnego „bossa billboardowego”.
Zupełnie inną, znacznie mroczniejszą perspektywę oferuje podcast „5:59” w rozmowie z dziennikarzem śledczym Jiřím Pšeničką. Ten odcinek koncentruje się na głębokim, historycznym kontekście i kryminalnej przeszłości Antona Fischera. To właśnie tutaj słuchacze dowiadują się o jego prawdziwym nazwisku – Anton Cvešper – oraz o jego szokujących powiązaniach ze słowackim gangiem mafijnym „Takáčovci” w latach 90., w tym o jego roli jako niewiarygodnego świadka koronnego w sprawach o morderstwa. Pšenička przedstawia Fischera nie tylko jako biznesmena, ale jako potencjalnego, zawodowego przestępcę, który przez dekady manipulował systemem sprawiedliwości. Dodatkowo, „5:59” szeroko omawia „system Arifovicia” (prawdziwe nazwisko bohatera podcastu to Albin Arifovič, nie Anton Fischer, ale pytanie dotyczy tej samej sprawy) – jego metodę „inwestowania” w policjantów i budowania siatki korupcyjnych powiąza zań w Czechach, której filarem była jego bliska relacja z byłym szefem jednostki ds. przestępczości zorganizowanej, Robertem Šlachtą.