Społeczne Vinohradská 12

2025.08.08 – Jak radykalizują się dzieci?

By Daniel Wlazło | by Daniel Wlazło

W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12”, prowadząca Janetta Němcová wraz z Barborą Vegrichtovą, ekspertką ds. radykalizacji z Czeskiego Towarzystwa Kryminologicznego, analizują jeden z najbardziej niepokojących fenomenów społecznych we współczesnych Czechach: gwałtowny wzrost agresji i brutalnej przestępczości wśród dzieci i młodzieży. Rozmowa jest próbą zrozumienia, skąd bierze się ten problem, jak przebiega proces radykalizacji w erze cyfrowej i co państwo oraz społeczeństwo mogą zrobić, aby mu zapobiec. Punktem wyjścia do dyskusji są alarmujące dane czeskiego Ministerstwa…

Continue reading

Nauka Vinohradská 12

2025.08.07 – Mysz z futrem mamuta?

By Daniel Wlazło | by Daniel Wlazło

W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12”, prowadząca Janetta Němcová wraz z biolożką i genetyczką Heleną Fulkovą z Instytutu Medycyny Eksperymentalnej Czeskiej Akademii Nauk, zagłębiają się w fascynujący i budzący kontrowersje świat „de-ekstynkcji”, czyli prób przywrócenia do życia wymarłych gatunków. Bezpośrednim impulsem do rozmowy stały się niedawne, sensacyjne doniesienia amerykańskiej firmy Colossal Biosciences, która ogłosiła stworzenie myszy z cechami mamuta włochatego, co ma być pierwszym krokiem na drodze do wskrzeszenia tego prehistorycznego olbrzyma. Jak wyjaśnia dr…

Continue reading

Polityka - Czechy Vlevo dole

2025.08.06 – Sierpowy, liść w tył głowy, pięści w ciemności. Najciekawsze polityczne bójki.

By Daniel Wlazło | by Daniel Wlazło

W najnowszym odcinku swojej letniej serii „TOP 5 najdziwaczniejszych zjawisk czeskiej polityki”, prowadzący podcast „Vlevo dole”, Lucie Stuchlíková i Václav Dolejší, tym razem „podkręcają atmosferę” i przechodzą od piosenek i zwierząt do rękoczynów. Audycja jest przeglądem najsłynniejszych fizycznych starć, bójek i policzków w historii najnowszej czeskiej polityki. Jak zauważają dziennikarze, choć w porównaniu z parlamentami na Bałkanach czy w Azji czeska polityka jest stosunkowo spokojna, to kiedy już dochodzi do rękoczynów, stają się one medialnymi…

Continue reading

5:59 Polityka - Czechy

2025.08.06 – Czeski Kukiz? Frontman J.A.R. przechodzi do Motorystów

By Daniel Wlazło | by Daniel Wlazło

W najnowszym odcinku podcastu „5:59”, prowadząca Kateřina Šafaříková wraz z dwoma ekspertami – komentatorem politycznym Václavem Dolejším i szefem działu kultury Danielem Konrádem – analizuje wydarzenie, które w środku sezonu ogórkowego wstrząsnęło czeską sceną polityczną i muzyczną. Mowa o zaskakującej decyzji Oty Klempířa, charyzmatycznego frontmana i tekściarza legendarnej, kultowej grupy J.A.R., który ogłosił swój start w jesiennych wyborach parlamentarnych z list prawicowo-populistycznej partii „Motoristé sobě”. Jak wyjaśnia Václav Dolejší, decyzja Klempířa jest szokująca z kilku…

Continue reading

Historia Vinohradská 12

2025.08.06 – Tajemnica egipskich grobowców

By Daniel Wlazło | by Daniel Wlazło

W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12”, prowadząca Janetta Němcová wraz z egiptolożką Marią Peterkovą Hlouchovą z Czeskiego Instytutu Egiptologii, zabierają słuchaczy w podróż w głąb egipskiej pustyni, by odkryć sekrety niedawno zidentyfikowanego królewskiego grobowca. Rozmowa, zainspirowana okrzykniętym przez światowe media „najważniejszym odkryciem od czasów Tutenchamona” znaleziskiem, jest fascynującą opowieścią o pracy współczesnych archeologów, zagadkach historii i tajemnicach, które wciąż skrywają piaski Egiptu. Centralnym punktem dyskusji jest odkrycie grobowca faraona Totmesa II, władcy z XVIII dynastii,…

Continue reading

Klimat Vinohradská 12

2025.08.05 – Turyści na lodzie. Czy zniszczą bieguny? (Nie, nie zniszczą)

By Daniel Wlazło | by Daniel Wlazło

W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12” (data emisji 4 sierpnia), prowadząca Janetta Němcová wraz z profesorem Josefem Elsterem, polarnym ekologiem z ponad trzydziestoletnim doświadczeniem, zabierają słuchaczy w podróż do najzimniejszych i najbardziej wrażliwych regionów Ziemi – Arktyki i Antarktydy. Rozmowa jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy rosnąca popularność turystyki polarnej jest śmiertelnym zagrożeniem dla tamtejszych unikalnych ekosystemów, czy też, paradoksalnie, może stać się narzędziem ich ochrony. Jak wynika z przytoczonych w podcaście danych, turystyka w…

Continue reading

5:59 Nauka

2025.08.04 – Przełom w walce z HIV z czeskim śladem

By Daniel Wlazło | by Daniel Wlazło

W najnowszym odcinku podcastu „5:59”, prowadząca Kateřina Šafaříková rozmawia z Davidem Jilichem, infektologiem i kierownikiem Narodowego Centrum HIV/AIDS w Pradze, na temat przełomowego postępu w walce z wirusem HIV. Rozmowa koncentruje się na nowym, niezwykle skutecznym leku o nazwie Lenakapawir, który niedawno został zatwierdzony do użytku prewencyjnego. Jak się okazuje, za tym globalnym sukcesem stoi zespół naukowy, na czele którego stoi czeski biochemik, co stanowi kolejny, dumny „czeski ślad” w historii medycyny. Jak wyjaśnia David…

Continue reading

Społeczne Vinohradská 12

2025.08.04 – Mało dzieci. I co teraz?

By Daniel Wlazło | by Daniel Wlazło

W najnowszym odcinku podcastu „Vinohradská 12”, prowadząca (w zastępstwie) Janetta Němcová wraz z demografką Anną Šťastną z Uniwersytetu Karola, mierzy się z jednym z najpoważniejszych wyzwań społecznych współczesnych Czech – gwałtownym i rekordowym spadkiem liczby urodzeń. Rozmowa jest próbą odejścia od alarmistycznych nagłówków o „wymieraniu narodu” i stanowi dogłębną analizę przyczyn tego kryzysu, obalając przy tym popularne mity i wskazując na systemowe zaniedbania ze strony państwa. Jak na wstępie podkreśla ekspertka, medialne hasła o „wymieraniu…

Continue reading

5:59 Polityka - Czechy

2025.08.01 – Paroubek vs CzechTek

By Daniel Wlazło | by Daniel Wlazło

W najnowszym odcinku podcastu „5:59”, prowadząca Kateřina Šafaříková wraz z jednym z najbardziej znanych czeskich komentatorów politycznych, Jindřichem Šídlo, wracają do jednego z najbardziej kontrowersyjnych i symbolicznych wydarzeń we współczesnej historii Czech – brutalnej interwencji policji na festiwalu muzyki techno CzechTek w lipcu 2005 roku. Rozmowa, prowadzona w 20. rocznicę tych wydarzeń, nie jest jedynie historycznym wspomnieniem, ale głęboką analizą tego, jak starcie państwa z młodzieżową subkulturą przerodziło się w ogólnonarodowy kryzys polityczny, który na…

Continue reading

Polityka - Czechy Vlevo dole

2025.08.01 – PIVO: Czas małych partii

By Daniel Wlazło | by Daniel Wlazło

W tym odcinku „Vlevo dole”, prowadzący Václav Dolejší i Lucie Stuchlíková przedstawiają swój lipcowy „Przedwyborczy Indeks Vlevo dOle (PIVO)”. Dziennikarze analizują pozornie senny, wakacyjny krajobraz czeskiej kampanii wyborczej. Jak jednak udowadniają, pod powierzchnią letniego marazmu toczy się gorączkowa gra polityczna, w której główną rolę odgrywają nie wielcy faworyci, a małe, często antysystemowe partie, walczące o przetrwanie i miejsce na listach wyborczych. Jak zauważają lipcowa scena polityczna została zdominowana przez dwie polityczne „romanse”, które znalazły swój dramatyczny…

Continue reading